Hallum
Hallum heeft een beschermd dorpsgezicht. De radiale structuur van de terp is mooi bewaard gebleven met een binnenring rond de kerk en een buitenring rond de voet van de terp. De ovale vorm van de buitenring is ontstaan door het insluiten van het terrein van een state die op een eigen verhoging in het noordwesten naast de terp lag.
De radiale structuur is ontstaan vanuit de agrarische begintijd van de terp. Terpen zijn opgeworpen om in een onbedijkt landschap veilig te zijn voor stormvloeden. Boerderijen lagen op de terp, in een kring rond een gezamelijke centrale ruimte, met de schuren in de richting van de landerijen buiten de terp. De verkaveling strekte zich uit als spaken in een wiel tot op enige afstand van de terp. Nadat er dijken waren aangelegd was het voor de boeren niet meer noodzakelijk om op de terp te blijven wonen. Boerderijen werden verplaatst buiten de randen van de kunstmatige heuvel. Sporen die zijn gevonden bij opgravingen wijzen er op dat in de tussentijd het terpterrein is gebruikt voor akkerbouw.
Na de kerstening verrees de kerk in het gezamelijke centrum van de terp. Op de terp, rond de kerk ontstond enige nijverheid en de ruimte werd toenemend in gebruik genomen als woonruimte.
Keywords: Hallum, Beschermd, Dorpsgezicht, Terpdorp, Radiale, Structuur, Ringweg, Centrum, Kerk, Agrarische, Nederzetting, Kwelderrug
|